ବାସ୍ତବ ବ୍ୟୁରୋ: ମଙ୍ଗଳବାର ସଂସଦରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ରିପୋର୍ଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ସୀତାରମଣ ଏହାକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ସୂଚନା ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୭ ପ୍ରତିଶତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଗାମୀ ବର୍ଷ ଏହା ୬.୫ ପ୍ରତିଶତ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାରରେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ଦୁନିଆର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିଶୀଳ ଅର୍ଥନୀତି ହୋଇ ରହିବ। ମହାମାରୀ ସମୟରେ ମନ୍ଥର ହୋଇ ଯାଇଥିବା ଅର୍ଥନୀତି ପୁଣି ଥରେ ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଛି ବୋଲି ସର୍ବେକ୍ଷଣ ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।
- ବେକାରୀ ହାର ଜୁଲାଇ-ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୯ ରେ ୮.୩% ରୁ ଜୁଲାଇ-ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୨ ରେ ୭.୨% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି ।
- ୨୦୨୨ ମସିହାରେ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଂଶ ଗତ ୧୨ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ହୋଇଛି |
- ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇଛି।
ଜିଡିପି ଦର୍ଶାଏ ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ
ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ଜିଡିପି ହେଉଛି ଏକ ସାଧାରଣ ସୂଚକ। ଜିଡିପି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ପାଦିତ ସମସ୍ତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବାଗୁଡିକର ମୂଲ୍ୟକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ । ଏଥିରେ, ଦେଶର ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ରହିବା ସମୟରେ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଅନୁଯାୟୀ, ପିପିପି (କ୍ରୟ ପାୱାର ପ୍ୟାରିଟି) ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ବିନିମୟ ମୂଲ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ପଞ୍ଚମ ବୃହତ୍ତମ ଅଟେ। ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତିର ଏକ ଚିତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । ଏଥିରେ ଅର୍ଥନୀତିର ପ୍ରଦର୍ଶନ, ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ସ୍ଥିତି ଓ ପୂର୍ବାନୁମାନ, ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକର ଅଗ୍ରଗତି, ସଫଳତା-ବିଫଳତା, ଅର୍ଥନୀତିର ପୂର୍ବାନୁମାନ ଆଦି ସଂପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଥାଏ । ସାଧାରଣତଃ ବଜେଟ ଉପସ୍ଥାପନର ଏକ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଲୋକସଭାରେ ଏହାର ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ, ଏହି କ୍ରମରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ଉପସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି । ସାଧାରଣତଃ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ମାଧ୍ୟମରେ ସରକାରଙ୍କ ବଜେଟ କେଉଁ ଦିଗରେ ଯିବ ସେ ସଂପର୍କରେ ଏକ ଧାରଣା ମିଳିଥାଏ ।
ପ୍ରଥମ ଆର୍ଥନୀତିକ ସର୍ଭେ ୧୯୫୦-୫୧ ରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା
ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି କି, ଭାରତର ପ୍ରଥମ ଅର୍ଥନ ଆର୍ଥନୀତିକ୧୯୫୦–୫୧ ମସିହାରେ କେନ୍ଦ୍ର ବଜେଟର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା | ତେବେ, ୧୯୬୪ ପରଠାରୁ, ୟୁନିୟନ ବଜେଟରୁ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା। ସେବେଠାରୁ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଆର୍ଥନୀତିକ ସର୍ଭେ ପ୍ରକାଶ ପାଉଛି ।